วันก่อนพาไปเช็กสถานะภาพรวมโครงการรถไฟทางคู่ 14 เส้นทาง ทั้งระยะ (เฟส) แรกและเฟส 2 ความยาวรวม 2,476 กิโลเมตร (กม.) วงเงินลงทุนเกือบ 4 แสนล้านบาทของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) กระทรวงคมนาคม ตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ที่ก่อกำเนิดในรัฐบาลยุค คสช.
วันนี้จะพาไปรีวิวโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่สายตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) ช่วงมาบกะเบา-ชุมทางถนนจิระ ระยะทาง 132 กม. วงเงิน 2.99 หมื่นล้านบาท ซึ่งเป็น 1 ใน 7 เส้นทางของโครงการรถไฟทางคู่ เฟสแรก ระยะทางรวม 993 กม. วงเงินรวม 113,660 ล้านบาท
โครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่สายตะวันออกเฉียงเหนือช่วงมาบกะเบา-ชุมทางถนนจิระ ดำเนินงานโดยบริษัท อิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนต์ จำกัด (มหาชน) และกิจการร่วมค้า ไอทีดี-อาร์ที แบ่งเป็น 4 สัญญา ได้ผลงานการก่อสร้างในภาพรวมแล้วกว่า 79%
สัญญาที่ 1 งานโยธาและระบบราง ช่วงมาบกะเบา–คลองขนานจิตร ระยะทาง 58 กม. คืบหน้า 91.63% ช้ากว่าแผน 7.11% เนื่องจากมีพื้นที่โครงการบางส่วนที่ รฟท. ยังไม่ได้ส่งมอบอีกประมาณ 7% โดยอยู่ระหว่างเร่งรัดการดำเนินงาน และส่งมอบให้ผู้รับจ้างโดยเร็ว
ความล่าช้าในการก่อสร้างที่เกิดขึ้นของสัญญาที่ 1 นอกจากผู้รับจ้างเข้าพื้นที่เวนคืนไม่ได้ตามแผนงานแล้ว การเปลี่ยนแปลงรูปแบบและความสูงของชานชาลาของ รฟท. ก็ถือเป็นอุปสรรคสำคัญ ทางผู้รับจ้างจึงทำหนังสือขอก่อสร้างชานชาลาความสูง 110 เซนติเมตร (ซม.) เท่ากับพื้นตู้โดยสารรถไฟ ทุกสถานี รวม 7 สถานีตามแบบในสัญญาแล้ว
เนื่องจากต้องการก่อสร้างชานชาลาให้แล้วเสร็จตามแผนงาน เพราะหากยังรอข้อสรุปเรื่องชานชาลาจาก รฟท. จะทำให้กระทบกับแผนงานได้ โดยขณะนี้การก่อสร้างชานชาลาใกล้จะแล้วเสร็จทุกสถานี ขณะเดียวกันยังได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้ขาดแคลนแรงงาน และการนำเข้าวัสดุก่อสร้างจากต่างประเทศ รวมถึงการขนส่งวัสดุแรงงานข้ามพื้นที่ด้วย
ทั้งนี้รฟท.ได้เสนอที่ประชุมคณะกรรมการ (บอร์ด) รฟท. เมื่อวันที่ 18 ต.ค. ขอความเห็นชอบการขยายระยะเวลาการก่อสร้างสัญญาที่ 1 ช่วงมาบกะเบา-คลองขนานจิตร ออกไปจากเดิมที่จะสิ้นสุดสัญญาประมาณเดือน ม.ค.65
สัญญาที่ 2 ช่วงคลองขนานจิตร– ชุมทางถนนจิระ 68 กม. อยู่ระหว่างขออนุมัติเปลี่ยนแปลงรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (อีไอเอ)คาดว่าจะเริ่มงานสัญญาที่ 2 ได้ประมาณเดือน ส.ค.65 แล้วเสร็จประมาณปลายปี 68โดยสัญญานี้ล่าช้าจากแผนมาแล้วกว่า 3 ปี
ขณะที่ สัญญาที่ 3 งานอุโมงค์รถไฟ ระยะทางประมาณ 6 กม. คืบหน้า 88.43% ล่าช้ากว่าแผน 8.96% ติดปัญหาเรื่องพื้นที่เวนคืนบางส่วน แต่งาน 3 อุโมงค์เจาะทะลุถึงกันแล้ว อยู่ในขั้นตอนการเทคอนกรีตผนังอุโมงค์ และวางรางรถไฟของอุโมงค์ที่ 1 ช่วงมอหินลับ-ผาเสด็จ ระยะทางประมาณ 5 กม. ส่วนอุโมงค์ที่ 2 ช่วงมอหินลับ ระยะทางประมาณ 250 เมตร และอุโมงค์ที่ 3 ช่วงคลองขนานจิตร ระยะทางประมาณ 1 กม. วางรางรถไฟเรียบร้อย
สำหรับสัญญาที่ 4 งานจัดหาและติดตั้งระบบอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม คืบหน้า 9.26% ช้ากว่าแผน 17.12%
แม้จะมีการขยายสัญญาเพิ่มเติม แต่ รฟท. และกระทรวงคมนาคมระบุว่าจจะพยายามเร่งรัดการก่อสร้างให้แล้วเสร็จ และสามารถเปิดให้บริการรถไฟทางคู่ ช่วงมาบกะเบา-คลองขนานจิตร ได้ประมาณกลางปี 65 ส่วนช่วงคลองขนานจิตร-ชุมทางถนนจิระ คาดว่าจะเปิดบริการประมาณปลายปี 68
หากเป็นไปตามไทม์ไลน์นี้ ความหวังในการใช้บริการรถไฟทางคู่สายอีสานช่วงมาบกะเบา-คลองขนานจิตร ขยับเข้าไปใกล้แล้วกลางปีหน้า แต่ช่วงคลองขนานจิตร-ชุมทางถนนจิระ ยังต้องรอคอยไปอีกอย่างน้อย 4 ปี ถึงจะได้ใช้บริการครบตลอดเส้นทาง
————————————–
คอลัมน์ มุมคนเมือง
โดย ทีมข่าวนวัตกรรมขนส่ง