เป็นอีกหนึ่งละครพีเรียดที่ถูกจับตามองไม่น้อย สำหรับ “แม่หยัว” ที่ใน EP.3 มีการนำ “มะแข่น” มาใส่น้ำพริก ทำให้พระสนมตกเลือดจนแท้ง เนื่องจากสมุนไพรนี้มีฤทธิ์ในการขับเลือด

ความคืบหน้าล่าสุด เมื่อวันที่ 4 พ.ย. 67 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า “หม่อนไม้” ได้ออกมาเผยข้อมูล “มะแข่น” โดยเป็นสมุนไพรล้านนา ก่อนมาเป็นอาวุธลับพระสนมใน “แม่หยัว” ที่ใครหลายคนได้รับชมกัน

มะแข่น
ถือเป็นพืชเครื่องเทศหนึ่ง ที่พบมากทางภาคเหนือของไทย เป็นพืชเศรษฐกิจท้องถิ่นของจังหวัดภาคเหนือหลายจังหวัด ยกตัวอย่างเช่น จังหวัดน่าน ถึงกับมีการจัดงานมะแข่นขึ้นทุกปี มะแข่นมีความต้องการใช้ในการบริโภคประจำวันโดยเป็นเครื่องเทศหรือเป็นส่วนประกอบของอาหารพื้นเมืองภาคเหนือหลากหลายชนิด ผลผลิตมะแข่น ได้จากทั้งการเก็บจากป่า และการปลูกที่แพร่หลายไปไม่น้อย

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
มะแข่นเป็นไม้ขนาดกลาง สูงประมาณ 5-10 เมตร มีหนามอยู่รอบลำต้นและกิ่ง ต้นอ่อนจะมีสีแดงแกมเขียว ลักษณะของใบเป็นใบประกอบ แต่ละใบจะมีใบย่อย 10-25 ใบ ช่อดอกเป็นช่อแบบกลุ่มย่อย มีสีขาวอมเทายาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร มีดอกตัวผู้ และดอกตัวเมียอยู่คนละต้น ผลมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.3-0.5 เซนติเมตร เปลือกของผลสีเขียว เมื่อแก่จัดจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้ม ผลแก่จัดจะแตกออก เมล็ดกลมเรียบ เมื่อแก่จัดจะมีสีดำเข้มเป็นมัน มีกลิ่นหอมฉุนคล้ายผักชี มีรสเผ็ดเล็กน้อย

สารสำคัญออกฤทธิ์ ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาและสรรพคุณ
น้ำมันหอมระเหยสกัดจากเมล็ดมะแข่น มีฤทธิ์ต้านการอักเสบที่เกิดจากพิษ ของสาร formalin และ Carragenin และเมื่อทดลองกับคนสามารถระงับการอักเสบบนผิวหนังได้ เมื่อทาด้วยน้ำมัน น้ำมันหอมระเหยที่สกัดจากผลมีฤทธิ์ในการขับพยาธิลำไส้ และยังไม่มีรายงานวิจัยความเป็นพิษของมะแข่น

สรรพคุณทางยาแผนโบราณ
ใช้รากและเนื้อไม้เป็นยาขับลมในลำไส้ ลมขึ้นเบื้องสูง ทำให้หน้ามืดตาลาย วิงเวียน ลดความดัน เป็นยาขับโลหิตระดูของสตรี แต่ไม่ใช้กับหญิงมีครรภ์ ใบแก้รำมะนาดแก้ปวดฟัน เมล็ดสามารถสกัดน้ำมันหอมระเหย แก้ลมวิงเวียน บำรุงโลหิต บำรุงหัวใจ ขับลม การใช้ในตำรายาจีน แก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้อาเจียน แก้ท้องเสีย และแก้อาการปวดไส้เลื่อน

ประโยชน์ทางอาหาร
ใบอ่อนกินเป็นผักสดจิ้มน้ำพริกปลาร้า ลาบ และก้อย ผลแห้ง ใช้เป็นเครื่องเทศผสมกับลาบ หลู้ ยำต่างๆ และเป็นเครื่องแกงแค ใส่เป็น เครื่องผสมแกงอ่อมไก่ แกงอ่อมเนื้อ ดับกลิ่นคาวทำให้มีกลิ่นหอมรับประทานอร่อยมาก โดยเฉพาะหากใครเป็นคนช่างสังเกตและชอบรับประทานกุ้งอบวุ้นเส้น จะพบว่ามีเม็ดดำๆ ถูกใส่ผสมลงไปด้วย ซึ่งหลายคนมักจะเข้าใจว่าเป็นเม็ดพริกไทยดำ เพราะจะมีกลิ่นหอมและเผ็ดร้อนเหมือนกัน แต่ความจริงแล้วคือเมล็ดแห้งของมะแข่น ชาวจีนนิยมใช้ปรุงอาหารแทนพริกไทยดำอย่างกว้างขวาง นิยมเรียกในหมู่คนจีนว่า พริกหอม หรือ ชวงเจียว มีขายตามร้านเครื่องยาจีนทั่วไป ในประเทศมาเลเซีย อินเดีย และพม่า ใช้เมล็ดแห้งของมะแข่น เป็นเครื่องเทศปรุงอาหารอย่างแพร่หลาย ชาวเขาบนดอยสูงของประเทศ ไทยจะรู้จักมะแข่นเป็นอย่างดี

สรรพคุณทางสมุนไพร
ใบ ขยี้อุดฟันแก้รำมะนาด แก้ปวดฟัน เมล็ดกินแก้ลมวิงเวียน บำรุงโลหิต บำรุงหัวใจ ขับลมในลำไส้ ขับปัสสาวะ บำรุงธาตุ ถอนพิษฟกบวม แก้หนองใน รากกับเนื้อไม้ต้มน้ำดื่มขับลมในลำไส้ แก้ลมเบื้องบน หน้ามืดตาลาย วิงเวียน และขับระดู อีกด้วย..

ขอบคุณข้อมูล : หม่อนไม้