แม้ร่างกายเจ็บป่วยด้วยโรคร้ายอย่าง “มะเร็ง” แต่สามารถสร้างความฟิตให้กับตัวเองได้ สถานวิทยามะเร็งศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล บอกเล่าสาระน่ารู้พร้อมคำแนะนำว่า ผู้ป่วยโรคมะเร็งสามารถออกกำลังกาย โดยแค่รู้หลักการออกกำลังกายอย่างปลอดภัย และเหมาะสมกับสภาพร่างกายและระยะการรักษา โดยปรึกษาแพทย์ผู้ดูแล
การสร้างความฟิตให้ร่างกาย ช่วยได้หลายอย่าง ทั้งลดความอ่อนเพลีย ลดผลข้างเคียงจากการรักษา ทำให้สุขภาพจิตดีขึ้น และคุณภาพชีวิตดี๊ดี
ฟิต 1 ด้วยแอโรบิค ใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่อย่างต่อเนื่อง เช่น เดิน ปั่นจักรยาน
Tips : เริ่มจากความหนักน้อยๆ ช่วงเวลาสั้นๆ แล้วค่อยเพิ่มขึ้นเป็นระดับปานกลาง 30-60 นาที/วัน อย่างน้อย 5 วันต่อสัปดาห์ ** อย่าลืมยืดเหยียดกล้ามเนื้อ 5-10 นาที ก่อนและหลังการออกกำลังกายด้วย
ฟิต 2 เพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อ เช่น ยกขวดน้ำ หรือตุ้มน้ำหนัก
Tips : ยก 8-12 ครั้ง/ชุด อย่างน้อย 1 ชุด/วัน ทำ 2-3 วัน/สัปดาห์
ฟิต 3 เพิ่มความยืดหยุ่นของร่างกาย โดยยืดเหยียดๆ เน้นกล้ามเนื้อมัดหลักที่ได้รับผลกระทบจากการรักษา หรือกล้ามเนื้อที่ฝืดดึง
Tips : ยืดให้รู้สึกตึงสุด ค้างไว้ ท่าละ 10-30 วินาที ทำท่าละ 3-5 ครั้ง ทุกวัน
ฟิต 4 ฝึกการหายใจ เพิ่มการขยายตัวของปอด ช่วยควบคุมการหายใจเวลาหายใจลำบาก หรือเหนื่อยหอบ
Tips : สูดหายใจเข้าออกช้าๆ ลึกๆ เป็นจังหวะ โดยเริ่มจากเป่าลมออกทางปาก กลั้นหายใจนับ 1-5 แล้วสูดลมหายใจเข้าทางจมูกจนเต็มที่ กลั้นหายใจนับ 1-5 ก่อนเป่าลมออกทางปาก ถือเป็น 1 รอบ หายใจเข้าท้องป่อง หายใจออกท้องยุบ ทำต่อเนื่องไม่เกิน 6 รอบ ต่อ 1 ชุด พยายามทำทุกชั่วโมง
ข้อควรระวังเรื่องการออกกำลังกาย สำหรับผู้ป่วยโดยรวม
1. ไม่แนะนำให้ออกกำลังกายในผู้ป่วยต่อไปนี้
– ผู้ป่วยมีไข้
– ความดันต่ำ
– มีภาวะซีดรุนแรง
– หอบเหนื่อยมาก
– หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ
– เกล็ดเลือดต่ำมาก
2. ปรึกษาแพทย์ก่อนออกกำลังกายในบางผู้ป่วย
– ผู้ป่วยสูงอายุ
– โรคกระดูกพรุน
– มะเร็งลุกลามไปกระดูก
– มีปัญหาเรื่องปวดข้อ
– มีโรคประจำตัวหลายโรค
– มีความผิดปกติทางระบบประสาท
3. หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายในที่สาธารณะและสระว่ายน้ำ
– สำหรับผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันต่ำ.
