เรียกได้ว่าเป็นภาพที่กลายเป็นไวรัลเป็นอย่างมากอยู่ในขณะนี้ หลังเมื่อวันที่ 31 ก.ค. 67 อาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ ได้พูดถึงเรื่องนี้ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว Jessada Denduangboripant ว่า “ปลานิลที่กลายพันธุ์หรือเป็นลูกผสมระหว่างปลานิลกับปลาหมอคางดำนั้น จะกลายเป็นปลานิลคางดำนั้นไม่ใช่ เพราะแท้จริงแล้วมันคือ ปลาหมอคางดำอ้วน”
โดย อาจารย์เจษฎา ระบุข้อความว่า “เช้าวันนี้มีพาดหัวข่าวกันหลายสำนักข่าวเลยว่าเจอ “ปลานิลคางดำ” ปลานิลกลายพันธุ์มาจากปลาหมอคางดำ หรือเป็นลูกผสมระหว่างปลานิลกับปลาหมอคางดำจริงเหรอ? ซึ่งผมว่ามันไม่ใช่ปลากลายพันธุ์ หรือปลาลูกผสมอะไรเพราะดูตามในรูป หรือในคลิปข่าวแล้ว ก็ปลาหมอคางดำนั่นแหละ แค่มันกินจนอ้วนใหญ่ จนคนไม่คุ้นตากัน เพราะคิดว่ามันจะต้องผอมเรียวยาวเท่านั้น โดยจากข้อมูลของที่แอฟริกา ปลาหมอคางดำนั้น ถ้าเติบโตดีหรืออาหารดี จะมีความยาวเฉลี่ย 8 นิ้ว และสถิติตัวยาวสุดถึงขนาด 11 นิ้ว (และเป็นปลาอาหารชนิดหนึ่ง ของคนในท้องถิ่น) การจำแนกความแตกต่างระหว่าง “ปลาหมอคางดำ” ออกจาก “ปลาหมอเทศ” และ “ปลานิล” ให้ดูที่ลักษณะจำเพาะของมัน อย่าดูแต่ความอ้วนผอม”
นอกจากนี้ อาจารย์เจษฎา ยังระบุข้อความอีกว่า “ดร.ชวลิต วิทยานนท์ นักวิชาการอิสระ (ด้านความหลากหลายของสัตว์น้ำ) เคยโพสต์ข้อมูลไว้ว่า ปลาหมอคางดำ หรือ blackchin tilapia (ชื่อวิทยาศาสตร์ Sarotherodon melanotheron) จะมีลักษณะเด่น คือ ใต้คาง มักมีแต้มดำ หางเว้าเล็กน้อย และไม่มีลายใดๆ ในขณะที่ปลาหมอเทศ หรือ Mozambique tilapia (ชื่อวิทยาศาสตร์ Oreochromis mossambicus) จะมีแก้ม และในตัวผู้มักมีแต้มขาว หางมน มีขอบแดงเสมอ ส่วนปลานิล หรือ Nile tilapia (ชื่อวิทยาศาสตร์ O. niloticus) จะมีแก้มและตัวสีคล้ายๆ กันหางมน และมีลายเส้นคล้ำขวางเสมอ ซึ่งถ้าพิจารณาดูจากปลาต้องสงสัยในคลิปข่าวแล้วก็จะเห็นว่า ไม่ได้มีลักษณะ “ลายเส้นคล้ำขวาง (ตามลำตัว และหาง)” แบบปลานิล ที่จะให้คิดว่าเป็นปลานิลกลายพันธุ์มาคล้ายปลาหมอคางดำ หรือเกิดลูกผสมกัน แต่มีรูปร่างหน้าตาสีสันไปทางเดียวกับปลาหมอคางดำตามปกติ เพียงแต่ตัวอ้วนกว่าเท่านั้น”
อย่างไรก็ตาม “ข้อสังเกตอีกอย่างคือ ปลานิลและปลาหมอเทศนั้น (สกุล Oreochromis) เป็นปลาคนละสกุล กับปลาหมอคางดำ (สกุล Sarotherodon) การที่อยู่ๆ ในเวลาไม่กี่ปีนี้ มันจะกลายพันธุ์มาคล้ายกันได้นั้น ก็เป็นไปไม่ได้เลย ส่วนการเกิดลูกผสมข้ามสกุล ระหว่างปลานิลกับปลาหมอคางดำนั้น เคยโพสต์อธิบายอย่างละเอียดแล้ว ว่ามีการทดลองทำได้จริงในระดับงานวิจัย แต่ทำลูกผสม F1 สำเร็จได้ในปริมาณที่น้อยมากๆ และไม่มีรายงานว่าเกิดขึ้นในธรรมชาติอีกด้วย”
ขอบคุณข้อมูล : Jessada Denduangboripant
