เมื่อวันที่ 6 ก.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เฟซบุ๊ก Wassana Nanuam ได้โพสต์ข้อความระบุว่า ปิดตำนาน ทหารเรือหญิง คนแรก “นาวาโทหญิงมายูร บุณยรัตพันธุ์” จากกลาโหม มา กองทัพเรือ ผู้ออกแบบ เครื่องแบบทหารเรือหญิง ดัดแปลง จาก ทหารเรือหญิงมะกัน
นาวาโทหญิง มายูร บุณยรัตพันธุ์ ทหารเรือหญิงคนแรกแห่งราชนาวีไทย และคนแรกของสำนักงานเลขานุการกองทัพเรือ ผู้ร่างกฎกระทรวงว่าด้วยระเบียบเครื่องแต่งกายทหารเรือหญิง ถึงแก่กรรมแล้วด้วยวัย 97 ปี 6 เดือน 8 วัน นาวาโทหญิงมายูร บุณยรัตพันธุ์ เกิดเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2466 เป็นบุตรของ เรือเอก เมศร์ กับ นางเยื้อน บุณยรัตพันธุ์ สมรสกับ นาวาตรี จรัส จรัสกุล มีบุตรธิดา 3 คน คือ นางจุฬามาศ จรัสกุล พลเรือตรีหญิง จันทรวิมล จรัสกุล และ นายจิรยศ จรัสกุล
นาวาโทหญิง มายูร บุญยรัตพันธ์ุ จบจากโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา รุ่นที่ 1 เลขประจำตัว 2 (เลขประจำตัว 1 คือ ชอุ่ม ปัญจพรรค์)
หลับจาก จบจาก คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ได้เข้าทำงานที่กระทรวงกลาโหม เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2487 ในตำแหน่งประจำสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม ต่อมาได้ไปช่วยปฏิบัติราชการที่กรมเสมียนตราทำหน้าที่ดูแลการร่างหนังสือของปลัดกระทรวงและรัฐมนตรี รวมทั้งการจดบันทึกการประชุม จนถึงปี พ.ศ. 2497 ได้ขอย้ายมารับราชการ ที่กองทัพเรือเพราะปรารถนาจะเจริญรอยตามบิดาและน้าชายที่เป็นทหารเรือ โดยโอนย้ายจากสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม มาอยู่กองทัพเรือ ตั้งแต่ปี 2498 โดยทำงานที่สำนักงานปลัดทัพเรือ ( หรือ สำนักงานเลขานุการกองทัพเรือในปัจจุบัน)
หลังจากรับราชการในกองทัพเรือ 5 ปี นาวาโทหญิง มายูร ได้ย้ายกลับไปอยู่กระทรวงกลาโหม เป็นหัวหน้าแผนกระเบียบการกรมสารบรรณ กระทรวงกลาโหม ได้เลื่อนยศเป็นนาวาโทเมื่ออายุ 45 ปี ซึ่งต้องแปรสภาพไปเป็นข้าราชการพลเรือน (สมัยนั้นทหารหญิงตั้งครรภ์, หรืออายุ 45 ปี หรือเป็นนาวาเอกเต็มขั้น จะต้องถูกปรับเป็นข้าราชการพลเรือน) ต่อมา ได้ไปประจำสำนักผู้บัญชาการทหารสูงสุด ตำแหน่งสุดท้ายของ นาวาโทหญิง มายูร อยู่ในกรมการศึกษาวิจัย (กรมยุทธศึกษาทหาร กองบัญชาการกองทัพไทยในปัจจุบัน) ก่อนลาออกจากราชการเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2525
นาวาโทหญิง มายูร เป็นผู้เสนอเปลี่ยนเครื่องแบบทหารเรือหญิง จากเดิม เป็นชุดสีกากีเหมือนเครื่องแบบทหารเรือชาย ใส่ถุงเท้าสั้นรองเท้าเหมือนทหารชาย ใช้หมวกแก๊ป ซึ่งท่านเห็นว่าไม่สวยงาม พลเรือโท พิษณุ ณ ถลาง ปลัดทัพเรือ ในขณะนั้น ได้แนะให้นำเครื่องแบบชุดเล็กของทหารเรืออเมริกา มาเป็นแบบอย่างเป็นชุดติดกันสีขาวผูกโบยาวที่คอ โดยท่านได้นำมาดัดแปลงเป็นท่อนบน ใช้เสื้อสีขาวคอบัว ปลายปกแหลม ผูกโบสั้น ท่อนล่างเป็นกระโปรงสีน้ำเงิน ติดกระดุมทหารเรือ เมื่อออกงานใช้กระโปรงขาว รองเท้ายาวถุงเท้ายาว ชุดใหญ่ก็มีเสื้อนอกใส่รองเท้าส้นสูงสูงไม่เกิน 2 นิ้วครึ่ง นอกจากนั้น นาวาโทหญิง มายูร ยังเป็นผู้ร่างระเบียบเครื่องแบบของทหารเรือหญิง และผ่านการพิจารณาของสภากลาโหม ออกเป็นกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบทหารเรือหญิงปี พ.ศ. 2494
นาวาโทหญิง มายูร ยังเคยเป็นผู้นำขบวนทหารหญิงในการสวนสนามเมื่อครั้งที่ จอมพลเรือหลวงยุทธศาสตร์โกศล ผู้บัญชาการทหารเรือในขณะนั้น ได้เลื่อนยศเป็นจอมพลเรือ โดยจัดให้มีการสวนสนามทั้งทหารชายทหารหญิง และการสวนสนามก็ผ่านไปได้ด้วยดี
รวมถึงได้มีโอกาสเป็นอาจารย์พิเศษโรงเรียนนายเรือ โดยสอนวิชาการร่างหนังสือราชการ และระเบียบงานสารบรรณ ให้แก่นักเรียนนายเรือ
นาวาโทหญิง มายูร เคยเล่าถึงความภาคภูมิใจในความเป็นทหารเรือว่า ภูมิใจในเครื่องแบบทหารเรือหญิง ที่ท่านเป็นผู้คิดริเริ่มออกแบบ และเป็นผู้ร่างกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบทหารเรือหญิงฉบับที่ 1 ซึ่งต่อมาก็มีการปรับปรุงแก้ไข และการได้มีส่วนร่วมในการรื้อฟื้นการจัดขบวนพยุหยาตราทางชลมารคในปี 2500 และภูมิใจที่ได้เป็นอาจารย์สอนนักเรียนนายเรือซึ่งต่อมาลูกศิษย์ของท่านหลายคนได้เป็นผู้บริหารระดับสูงของกองทัพเรือ
“ถึงแม้จะอยู่ในกองทัพเรือน้อยแค่ 5 ปี แต่เราก็มีความภูมิใจ เราได้แต่งเครื่องแบบทหารเรือตามรอยพ่อตามรอยตระกูลของเราพ่อก็เป็นทหารเรือ น้องก็เป็นทหารเรือ ลูกก็เป็นทหารเรือ เป็นพลเรือตรีหญิง” นาวาโทหญิง มายูร ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2564 ด้วยวัย 97 ปี 6 เดือน 8 วัน ทั้งนี้ กำหนดสวดพระอภิธรรม ณ วัดเครือวัลย์วรวิหาร ศาลา 5 ระหว่างวันที่ 5 – 9 กรกฎาคม 2564 และฌาปนกิจในวันเสาร์ที่ 10 กรกฎาคม 2564 เวลา 16.00
