ตัวเลขดังกล่าวนับว่ามากกว่า 2 เท่า ของเงินกู้ที่ธนาคารเพื่อการพัฒนาในสหรัฐ เยอรมนี ญี่ปุ่น และฝรั่งเศส จัดสรรให้รวมกัน

แอฟริกาใต้ซาฮารา ครอบคลุม 46 ประเทศ จาก 54 ประเทศทั่วทั้งทวีป รวมจำนวนประชากรในภูมิภาคประมาณ 1,100 ล้านคน โดยอีก 8 ประเทศนอกภูมิภาค อยู่เหนือทะเลทรายซาฮารา ตอนบนสุดของทวีป ประกอบด้วย แอลจีเรีย อียิปต์ จิบูตี ลิเบีย โมร็อกโก โซมาเลีย ซูดาน และตูนิเซีย

รายงานผลการศึกษาวิจัย โดยกลุ่มคลังสมองไม่หวังผลกำไร The Center for Global Development หรือ ซีจีดี แห่งกรุงวอชิงตัน สหรัฐ ได้จากการทบทวน ข้อตกลงสาธารณูปโภค ทั้งภาครัฐและเอกชน 535 โครงการ ในภูมิภาคแอฟริกาใต้ซาฮารา ในช่วงเวลา 13 ปีดังกล่าว ซึ่งพบว่า การลงทุนของจีนมากกว่ารัฐบาลอื่น ๆ รวมทั้งธนาคารเพื่อการพัฒนาพหุภี หลายเท่า

แนนซี ลี ที่ปรึกษาอาวุโสด้านนโยบายของซีจีดี ซึ่งเป็นหัวหน้าทีมศึกษาวิจัยรายการนี้ กล่าวว่า เงินลงทุนภาครัฐทั้งหมด สำหรับโครงการสาธารณูปโภค ในภูมิภาคแอฟริกาใต้ซาฮารา ยังติดอยู่ที่ประมาณ 9,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 290,619 ล้านบาท) ยังขาดอีกมาก สำหรับการก่อสร้างถนน เขื่อนกักน้ำ และสะพาน ที่จำเป็น

มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์จีนมากมาย เกี่ยวกับการหว่านเงินลงทุนในแอฟริกา และปัญหากับดักหนี้ แต่การลงทุนทางด้านสาธารณูปโภค เป็นหนึ่งในความจำเป็นเร่งด่วนของทวีป และจีนสามารถตอบสนองได้เร็วที่สุด

ลี กล่าวว่า หากรัฐบาลกลุ่มชาติตะวันตก ต้องการกระตุ้นการลงทุน อย่างมีประสิทธิผลและยั่งยืน สู่ระดับที่มีความสำคัญ จำเป็นต้องใช้บริการธนาคารเพื่อการพัฒนาของแต่ละประเทศ และกดดันธนาคารเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ ให้กำหนดการลงทุนเหล่านี้เป็นนโยบายสำคัญอันดับแรก

การศึกษาของซีจีดี พบว่า ระหว่างปี 2550 จนถึงปี 2563 ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งชาติจีน และธนาคารเพื่อการพัฒนาประเทศจีน อนุมัติเงินลงทุน สนับสนุนโครงการต่าง ๆ ด้านสาธารณูปโภค ในภูมิภาคแอฟริกาใต้ซาฮารา จำนวนรวม 23,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 751,063 ล้านบาท) ขณะที่สถาบันหลักด้านการเงินเพิ่อการพัฒนาอื่น ๆ จัดสรรให้จำนวนรวมกัน 9,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 293,848.10 ล้านบาท)

หน่วยงานหลักด้านการเงินเพื่อการพัฒนา ของรัฐบาลสหรัฐ ที่รู้จักกันในชื่อ หน่วยงานความร่วมมือทางการเงินเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐ หรือ ดีเอฟซี (U.S. International Development Finance Corp : DFC) ให้กู้สำหรับโครงการสาธารณูปโภค ในภูมิภาคแอฟริกาใต้ซาฮารา เพียงแค่ 1,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 61,352.90 ล้านบาท) ในช่วงเวลาเดียวกัน ซึ่งเท่ากับไม่ถึง 1 ใน 10 ของที่จีนให้กู้

ขณะที่ธนาคารเพื่อการพัฒนาพหุภาคี เช่น ธนาคารโลก จัดสรรเงินกู้ให้เพียงแค่ 1,400 ล้านดอลลาร์ต่อปีโดยเฉลี่ย (ราว 45,207.40 ล้านบาท) สำหรับโครงการสาธารณูปโภคทั้งภาครัฐและเอกชน ในแอฟริกาใต้ซาฮารา ระหว่างปี 2559-2563

เงินกู้ที่จีนปล่อยให้แอฟริกา ถูกจับตาตรวจสอบหนัก ในระยะหลายปีที่ผ่านมา ด้วยข้อกล่าวหาขาดความโปร่งใส และการให้กู้แบบต้องมีหลักประกัน โดยคณะนักเศรษฐศาสตร์ของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) และธนาคารโลก ได้กล่าวเตือนว่า ทำให้ประเทศรายได้ต่ำจำนวนมาก เสี่ยงเผชิญ หรือกำลังเผชิญ ภาวะหนี้ที่ต้องปรับโครงสร้าง.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : REUTERS