จึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่จะทำให้แมวแสนรักมีความสุข มีสุขภาพที่ดี และสามารถสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับเจ้าของ สิ่งที่เจ้าของชอบหรือต้องการ อาจไม่ใช่สิ่งที่แมวชอบหรือต้องการเสมอไป
แมวเป็นสัตว์นักล่าที่โดดเดี่ยว (Solitary hunter) จึงรักความสันโดษ การนำแมวตัวใหม่เข้าบ้าน จึงก่อให้เกิดความเครียดกับแมวได้ง่าย เช่นเดียวกับการเลี้ยงแมวรวมกันจำนวนมากในบริเวณเดียวกัน มักก่อให้เกิดการขู่กัน กัดกัน เกิดความเครียดกับแมว ส่งผลให้เกิดการแย่งน้ำ อาหารและบริเวณที่ซ่อน จำนวนกระบะทรายที่ควรมีตามสูตร n+1 เมื่อ n เท่ากับจำนวนแมว นอกจากนี้แมวชอบอยู่บนที่สูงเพราะรู้สึกปลอดภัยจากศัตรู ดังนั้นห้องที่เลี้ยงควรมีทางเดินรอบห้อง และมีชั้นหรือที่สูงให้แมว
ปกติแมวจะนอน 16 ชั่วโมงต่อวัน บางครั้งจะลุกและนอนเป็นครั้งคราว เมื่อเปลี่ยนสถานที่ควรจัดที่นอนแมวที่อ่อนนุ่มและอบอุ่น ซึ่งจะทำให้แมวรู้สึกสบายตัวและผ่อนคลาย แมวแต่ละช่วงวัยมีความต้องการอาหารที่แตกต่างกัน แมวเป็นสัตว์กินเนื้อ ไม่กินผัก ชอบกินอาหารปริมาณน้อยๆ แต่กินบ่อยๆ จึงควรเลือกชนิดอาหารให้เหมาะสม เช่น แมวเด็กควรได้รับอาหารแมวเด็ก ซึ่งมีปริมาณฟอสฟอรัสและแคลเซียมที่เหมาะสม แมวเป็นสัตว์ที่กินน้ำน้อย มักชอบน้ำที่มีการเคลื่อนไหว เช่น น้ำพุ น้ำไหล แมวชอบน้ำที่สะอาดปราศจากกลิ่นคลอรีน และไม่ชอบชามใส่น้ำที่มีกลิ่นของพลาสติก ดังนั้นควรทำความสะอาดชามอาหารและน้ำของแมวทุกวัน ชามอาหารและน้ำที่เหมาะสม ควรเป็นชามอะลูมิเนียมที่ทำความสะอาดง่าย
แมวเป็นสัตว์ที่รักอิสระ จึงชอบที่จะออกไปนอกบ้านเป็นครั้งคราว เพื่อกระตุ้นความอยากรู้อยากเห็นเพื่อลดความเครียดของแมวและพบสิ่งแปลก ๆ ใหม่ ๆ ดังนั้นการเลี้ยงแมวอยู่แต่ในบ้านหรือคอนโดมิเนี่ยม จึงทำให้แมวเกิดความเครียดได้ง่ายเจ้าของแมวควรหมั่นเล่นกับแมวให้ความรักความเอาใจใส่อย่าปล่อยให้แมวอยู่ตัวเดียว อาจก่อให้เกิดโรคเช่น ปัสสาวะขัด ปัสสาวะไม่ได้ และปัญหาด้านพฤติกรรม ปัจจุบันของเล่นแมวในท้องตลาดมีมากมาย ที่จะช่วยให้เจ้าของและแมวได้มีการเล่นร่วมกัน สิ่งที่แมวไม่ชอบมีหลายอย่าง เช่น แมวไม่ชอบให้จับบริเวณท้องหรือพุง โคนหาง บริเวณหลังส่วนท้ายลำตัว การดึงขาแมว หรือบริเวณฝ่าเท้า แมวจะโกรธหรือมีอารมณ์ฉุนเฉียวไม่พอใจเมื่อเจ้าของจับบริเวณดังกล่าว
แมวส่วนใหญ่ชอบให้เจ้าของแปรงขนให้ทุกวัน หวีที่ใช้ควรเหมาะสมกับแมว และแมวชอบเลียตัวเพื่อทำความสะอาดตัวเองอยู่เป็นประจำ ดังนั้นเจ้าของแมวอาจไม่ต้องอาบน้ำแมว แต่อาจใช้ผ้าเปียกหมาด ๆ เช็ดตัวแมวแทนการอาบน้ำเป่าขน เพราะการเป่าขนจะทำให้เกิดเสียงดังและก่อให้เกิดความเครียดกับแมว
นอกจากนี้การป้องกันโรคและการถ่ายพยาธิเป็นประจำเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้แมวปลอดโรคและมีสุขภาพที่ดี วัคซีนป้องกันโรคที่สำคัญคือ วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้า วัคซีนรวมของแมวและวัคซีนป้องกันโรคลิวคิเมีย จัดเป็นวัคซีนหลักของประเทศไทยที่แมวควรได้รับ นอกจากนี้การถ่ายพยาธิ การป้องกันเห็บหมัดเป็นประจำ ต่างเป็นสิ่งที่เจ้าของต้องทำให้แมวอย่างสม่ำเสมอ
การพาแมวชราที่มีอายุตั้งแต่ 7 ปีขึ้นไป ควรไปตรวจร่างกายกับสัตวแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อตรวจคัดกรองโรคไต โรคต่อมไทรอยด์ โรคฟันและโรคอื่น ๆ จัดเป็นเวชศาสตร์ป้องกันที่เหมาะสมสำหรับแมวชราทุกตัว ความรู้ความเข้าใจเรื่องการดูแลพฤติกรรม การให้อาหาร และการป้องกันโรคต่าง ๆ เหล่านี้จัดเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อดูแลให้แมวแสนรักของเจ้าของทุกคน มีความสุข มีสุขภาพที่ดีพร้อมทั้งมีอายุยืนยาวต่อไป.
รศ.สพญ.ดร.รสมา ภู่สุนทรธรรม
อดีตหัวหน้าภาควิชาอายุรศาสตร์
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาฯ
