รายงานด้านธรณีวิทยาฉบับใหม่ล่าสุดเผยผลการสำรวจที่น่าแปลกใจ ซึ่งก็คือการพบว่ายอดเขาเอเวอรเรสต์ซึ่งเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดในโลก ยังคง “เติบโต” และมีความสูงเพิ่มขึ้นทุกปี โดยมีสาเหตุมาจากปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อเกือบ 90,000 ปีที่แล้ว
รายงานของทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยธรณีศาสตร์แห่งประเทศจีนชี้ว่า เทือกเขาหิมาลัยที่มีอายุถึง 50 ล้านปีแล้ว และมีความสูงในปัจจุบันคือ 29,032 ฟุตเหนือระดับน้ำทะเล ยังคง “เติบโต” หรือมีความสูงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ระหว่าง 49 – 164 ฟุตในช่วงเวลา 89,000 ปีที่ผ่านมา
“การศึกษาของเราแสดงให้เห็นว่าแม้แต่ยอดเขาที่สูงที่สุดในโลกก็ยังคงได้รับผลจากกระบวนการทางธรณีวิทยาที่กำลังดำเนินอยู่ตลอดเวลา ซึ่งสามารถส่งผลกระทบต่อความสูงของมันได้ในช่วงเวลาที่ค่อนข้างสั้นในเชิงธรณีวิทยา” ศาสตราจารย์ไต้จินเกิน ผู้เชี่ยวชาญด้านธรณีวิทยาของมหาวิทยาลัยธรณีศาสตร์ของจีนให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าว
ส่วนสาเหตุของการเติบโตของยอดเขาเอเวอเรสต์นั้น มีความเกี่ยวข้องกับแม่น้ำอรุณที่อยู่ทางตอนเหนือของภูเขา เมื่อหลายหมื่นปีก่อน เส้นทางของแม่น้ำมีการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากการกัดเซาะ ทำให้แม่น้ำอรุณเชื่อมต่อกับแม่น้ำที่อยู่ในระดับพื้นดินที่ต่ำกว่าและกลายเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายแม่น้ำโกศีที่อยู่ใกล้เคียง
รายงานวิจัยที่เผยแพร่ในวารสาร Nature Geoscience เรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “การจับยึดของแม่น้ำ” (Rier capture) ซึ่งทำให้เกิดการกัดเซาะจนเป็นช่องเขาที่ระดับฐานของแม่น้ำอรุณ ดร. แมทธิว ฟ็อกซ์ หนึ่งในผู้เขียนรายงานฉบับนี้ชี้ว่า “เมื่อถืงตอนนั้นจะมีน้ำเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมหาศาลที่ไหลผ่านไปตามแม่น้ำอรุณ เหตุการณ์เช่นนี้จะช่วยพัดพาตะกอนไปได้มากขึ้น และกัดเซาะร่องน้ำมากขึ้น และไหลตัดตรงลงไปที่ก้นหุบเขา”
ผลลัพธ์ท้ายสุดของปรากฏการณ์ตามธรรมชาตินี้ทำให้เปลือกโลกมีน้ำหนักลดลง ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไป ก็จะส่งผลให้พื้นที่โดยรอบดีดตัวยกสูงขึ้น เป็นสิ่งที่เรียกว่าการคืนตัวของผืนทวีป (Continental Rebound) ซึ่งส่งผลให้ยอดเขาเอเวอเรสต์สูงขึ้นราว 0.16 – 0.53 มิลลิเมตรทุก ๆ ปี
อย่างไรก็ตาม ศจ. ไต้กล่าวว่าผลกระทบเช่นนี้จะไม่คงอยู่ตลอดไป และชี้ว่ากระบวนการนี้จะดำเนินต่อไปจนกว่าระบบแม่น้ำจะเข้าสู่สภาวะสมดุลใหม่
แม้แต่นักวิชาการที่ไม่เกี่ยวข้องกับการวิจัยก็ยังรู้สึกประทับใจกับการเปิดเผยนี้ ศาสตราจารย์มิคาเอล อัททาล จากมหาวิทยาลัยเอดินบะระแสดงความเห็นว่า ความพิเศษของรายงานวิจัยครั้งนี้ก็คือสามารถแสดงให้เห็นว่า การกัดเซาะที่เกิดจากการจับยึดของแม่น้ำสามารถทำให้เปลือกโลกเกิดการตอบสนองที่เห็นได้ชัดแจ้ง
เขายังตั้งข้อสังเกตว่า การที่พื้นที่ที่มีขนาดเทียบเท่ากรุงลอนดอนและปริมณฑลสูงขึ้นหลายสิบเมตรในเวลาหลายหมื่นปีนั้นถือว่า “รวดเร็ว” มากในเชิงธรณีวิทยา
ที่มา : nypost.com
เครดิตภาพ : GETTY IMAGES
