เรามักเห็นข่าวคราวหรือเรื่องเล่ามากมายของผู้คนในสังคมว่ามีการเห็นผี ภาพหลอน หรือการได้ยินเสียงแว่ว ซึ่งบางคนเชื่อว่าเป็นเรื่องราวที่เหนือธรรมชาติ แต่ในทางการแพทย์มองว่าอาจเกิดจากความผิดปกติทางด้านร่างกายและจิตใจ หรือที่เรียกว่า “อาการหลอน”
ผศ.นพ.คมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์ ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล บอกเล่าสาระความรู้เกี่ยวกับอาการดังกล่าว ว่า อาการหลอน เห็นผี หรือ หูแว่ว อาจเกิดจากความผิดปกติของร่างกายด้านสภาพจิตใจและความรู้สึกนึกคิด หากผู้ที่มีอาการเหล่านี้หนักขึ้น ควรเข้ารับคำปรึกษากับจิตแพทย์
สำหรับอาการหลอนเป็นอาการที่ทำให้ได้ยินเสียง เห็นภาพ รับรู้รสชาติ และเกิดความรู้สึก แม้ในความเป็นจริงไม่ได้มีสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น โดยสามารถแบ่งประเภทได้ดังนี้
1.มองเห็นภาพหลอน อาการที่ทำให้มองเห็นภาพหรือเหตุการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นจริง โดยอาจจะเห็นเป็นแสง รูปภาพ หรือคน แบบที่ผู้อื่นไม่สามารถมองเห็นได้
2.หูแว่ว อาการนี้จะได้ยินเสียงที่ดังมาจากภายนอก ส่วนใหญ่มักจะได้ยินเสียงคนกำลังพูดคุยกันหรือเป็นเสียงที่บอกให้ทำบางสิ่งบางอย่าง หรือเป็นการด่าว่า บรรยายการกระทำของบุคคลนั้นๆ เป็นต้น
3.ประสาทหลอนทางการได้กลิ่น อาการที่จะได้กลิ่นโดยที่ไม่มีสาเหตุของกลิ่นนั้นจากสภาพแวดล้อม เช่น กลิ่นไหม้ กลิ่นบุหรี่ กลิ่นเหม็นเน่า เป็นต้น
4.ประสาทหลอนทางการรับรส อาจรับรู้รสชาติที่ไม่พึงประสงค์ แม้บางครั้งไม่ได้มีการกินหรือดื่มสิ่งใด ๆ
5.ประสาทหลอนทางการสัมผัส ผู้ที่มีอาการนี้จะรู้สึกเหมือนถูกสัมผัสหรืออาจจะมีบางอย่างขยับอยู่ที่ผิวหนังหรือในร่างกาย เช่น รู้สึกเหมือนแมลงไต่บนผิวหนังหรือมีคนมาสัมผัสร่างกาย
สาเหตุของอาการหลอน ได้แก่ 1.โรคทางจิตเวช เช่น โรคจิตเภท ซึมเศร้า ไบโพลาร์ 2.โรคเกี่ยวกับทางระบบประสาท เช่น โรคพาร์กินสัน สมองเสื่อม หรือลมชัก 3.การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอหรืออดนอนติดต่อกันเป็นเวลานาน 4.การใช้ยาบางชนิด และ 5.ยาเสพติดและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ส่วนวิธีการรักษาผู้ป่วยที่มีอาการหลอนจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ โดยสามารถแบ่งการรักษาออกได้ ดังนี้
1.การรักษาด้วยยา แพทย์อาจมีการใช้ยาเพื่อรักษาตามสาเหตุของอาการดังกล่าว หรือร่วมกับการใช้ยารักษาอาการหลอน
2.การให้คำปรึกษาทางสุขภาพจิต แพทย์จะให้ความเข้าใจเรื่องโรค แนวทางการใช้ชีวิตในประจำวันให้แก่ทั้งผู้ป่วยและญาติ และแนะนำแนวทางช่วยให้ผู้ป่วยควบคุมอารมณ์ได้
ภาวะแทรกซ้อนของอาการหลอน ผู้ป่วยที่มีอาการหลอนเกิดขึ้น อาจเป็นตัวกระตุ้นที่ก่อให้เกิดความกลัวหรือหวาดระแวง ส่งผลให้มีพฤติกรรมที่อาจเป็นอันตรายได้ซึ่งหากมีสาเหตุมาจากโรคจิตเภท จะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ทั้งการฆ่าตัวตาย การเสี่ยงโรควิตกกังวลหรือโรคย้ำคิดย้ำทำ เกิดภาวะซึมเศร้า การส่งผลกระทบต่อการทำงานหรือเรียนหนังสือ การแยกตัวออกจากสังคม การมีปัญหาทางสุขภาพ
แม้อาการหลอนเหล่านี้ หลายคนจะเชื่อว่าเป็นเหตุการณ์ที่เหนือธรรมชาติ แต่หากมองให้ดีการได้ยินเสียง หูแว่ว เห็นภาพหลอน อาจเป็นสัญญาณเตือนทางสุขภาพทางด้านร่างกายและจิตใจได้เช่นกัน ขณะเดียวกัน หากมีอาการเหล่านี้จนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและดำเนินการรักษาต่อไป.
